Temmuz 2021: küçük bir haber düşüyor medyaya. Hırsızlar rögar kapağını çalıp çukurun üzerini bir kartonla kapatıyor. 7 yaşındaki bir çocuk da fark etmeyip çukura düşüyor.
Web örtüşümleri overlays denen yapıların melanetini nasıl açıklayabilirim diye düşünürken aklımdan bu haber geçti birdenbire. Evet Web sayfalarındaki erişilebilirlik sorunlarını tek satırlık bir kodla güya çözeceğini iddia edenlerin tek yapabildikleri tam da bu, sayfalardaki erişilebilirlik tuzaklarını basit bir kartonla kapamak, yamamak. Dış görünüşte sanki her şey doğal, ama bir yaklaşınca olanlar olan bir erişilebilirlik tuzağı, erişilebilirlik rantı.
Bu yazıda 2025 ocak ayında Amerika Federal Ticaret komisyonu FDC’nin En büyük overlay şirketlerinden biri kabul edilen AccessiBe aleyhinde yanlış pazarlama yapmaktan ötürü verdiği 1 milyon dolarlık cezayla hukuki olarak da belgelenen eklenti odaklı örtüşümlerin hayatımızdaki olumsuzluklarını tartışmak istiyorum. Önce örtüşümlerin ne oldukları ve ne yapma iddiasında olduklarını ele alacağım. Ardından bu iddiaların nasıl boşa düştüğünü örnekleriyle açıklamaya gayret edeceğim. Bir sonraki başlıkta dünyadaki engelli örgütleri ve uzmanların örtüşümler konusunda neler yaptıklarını irdeleyeceğim. Yazının sonunda da “engelli örgütleri ve erişilebilirlik hizmeti alacak firmalara tavsiyelerim olacak.